ADAPAZARI - İZMİT YUNAN İŞGALİNDEN KURTARILIYOR
İzmit, Sapanca, Adapazarı'nın Yunan kuvvetleri tarafından işgal edilmesi bölgedeki yerli Rum ve Ermeni çetelerini daha da şımartmıştır. Bu çeteler Yunan askerleri ile birlikte bölge halkının canına, malına, namusuna, evine tecavüz etmişlerdir. Evleri, köyleri yakmışlardır. İşgal sırasında halk kara günler geçirmiştir. Bu sırada İzmit, Adapazarı milis kuvvetleri Geyve'ye gelmişlerdir. Bu milli çetelerden biri de Kara Fatma çetesidir. Bu çete kırk üç atlı kadından müteşekkildir.
İkinci İnönü muharebesinden sonra geri çekilen Yunanlıların İzmit-Adapazarı'ndaki kuvvetlerini geri çekecekleri duyumu Geyve'deki Albay Kazım Bey'e ulaşır. Bunun üzerine Kazım Bey düşmana taarruz etmeye karar verir. Bu durumu Albay Kazım Milli Mücadele adlı kitabında şöyle yazmıştır. (sayfa:178-179)
"..Düşman Kuvvetlerinin cepheye yayılışı şu şekilde idi:
Bir Yunan alayı İzmit yakınında yedekte bekliyor, bir alay Sakarya boyunca yayılmış durumda, diğer bir alay Arifiye istasyonundan İzmit Körfezine kadar devam eden hattı işgal etmişti. Bu yayılış şekline göre Yunanlılar işgal ettikleri hattın her noktasında zayıftılar. Bizim değişik kuvvetlerimizi bir yere toplayarak düşman toparlanmadan ve gerideki yedekleri yetişmeden seri bir hareketle mevzilerine girmemiz mümkündü. Haziran ortalarında düşmanın çekileceği ve çekildiği hakkında bazı haberler de alınmağa başlamıştı. Bunun üzerine, bir gece baskını ile düşmanın mevzilerinin mühim noktalarını elde
etmek için taarruza karar verdim.
20/21 Haziran gecesi karanlıkta Sakarya'nın muhtelif yerlerinden sallarla harekete geçtik. Bu sallarda Adapazarı milis taburuna bağlı kuvvetlerimiz bulunuyordu. Kuvvetlerimiz Sakarya'nın karşı kıyısına çıkınca, hemen harekete geçerek bir hamlede düşman mevzileri işgal edildi. Adapazarı'na hücuma geçildi. Aynı zamanda Arifiye ' Sapanca arasındaki düşman mevzilerine de taarruz ettik."
Bu taarruz sırasında Geyveli milislerde ön saflarda yer almışlardır. Hafız Şevket Efendi, Kudsi Efendi gibi Geyveli kahramanlar dualarla düşmana hücum etmişlerdir. 21 Haziran 1921 sabahı Yunan kuvvetleri İzmit istikametinde geri çekilmeye başlamıştır. Yunanlılar geri çekilirken Adapazarı ve bazı yerleşim yerlerini yakma teşebbüsünde bulunmuş olmalarına rağmen kuvvetlerimizin hızlı takibi nedeniyle buna fırsat bulamamışlardır. Yunan işgalinden kurtulan köyler halkı milli kuvvetleri heyecan ve sevinçle karşılamışlardır. 24 Haziran 1921 sabahı milli kuvvetler İzmit'e girdiler. İzmit'te çok şiddetli çarpışmalar yaşanır. 27/28 Haziran gecesi Yunanlılar İzmit'i boşaltmak zorunda kalırlar. Yunanlılar çekilirken Rum halk ve düşmana hizmeti olmuş bazı kimselerde onlarla birlikte giderler. Adapazarı ve İzmit'in işgalden kurtarılması askeri ve siyasi önemli tesirler yaratmıştır. Albay Kazım bu durumu şöyle yazmıştır. (Milli Mücadele, sayfa 179)
"İzmit'in tarafımızdan geri alınması, askeri ve siyasi mühim tesirler doğurdu. Bir defa İstanbul ile doğrudan doğruya temas hasıl olmuştu. İstanbul basını bu muvaffakiyetlerimizi heyecanla alkışlıyor, kuvayı milliyenin İstanbul'a geleceğini yazıyordu. Ordumuzun İzmit'e girmesi İngilizleri de
telâşa düşürmüştü."
İzmit'ten çekilen Yunan kuvvetleri İznik yönüne doğru hareket eder. Milli Kuvvetlerde İznik Gölünün kuzeyinden takibe devam ettiler. Burada da çarpışmalar yaşanmıştır. Buradan Lefke'ye (Osmaneli) inen Yunan kuvvetleri Bilecik istikametine hareket etmiştir. Bu sırada halk Osmaneli'yi boşaltmış, Sakarya'nın doğusuna Geyve tarafına geçmiştir. Milli kuvvetler Yunan kuvvetlerini takibe devam etmişlerdir.
1921 Yılında kaçan Yunan kuvvetlerini gösteren İleri gazetesi
Arif Öztürk
FACEBOOK YORUMLAR